Een succesvol bedrijf begint met gezonde werknemers

Tussen zeggen en doen blijkt vaak een hemelsbreed verschil te zitten. Acht op de tien werkgevers in Nederland noemt de gezondheid van de medewerkers de belangrijkste indicator voor een succesvol bedrijf. Maar slechts viér op de tien bedrijven doet daadwerkelijk iets om de gezondheid van de medewerkers te bevorderen. Belangrijkste reden: ‘de kosten’. Uit onderzoek blijkt echter dat investeren in de gezondheid van medewerkers niet een klein béétje, maar buitengewoon lonend is.

Als het ziekteverzuim door duurzaam werken – waaronder gezondheidsbevorderende maatregelen – met 1% daalt, scheelt dat alle Nederlandse werkgevers samen jaarlijks 2,6 miljard (!) euro in kosten. Per werknemer komt dit neer op een bedrag van ongeveer 400 euro per jaar. Gezonde werknemers zorgen ook voor een hogere productiviteit. Als die door duurzaam werken met 1% toeneemt, dan levert dat jaarlijks 6 miljard euro op. Ofwel: een gemiddelde toename van 953 euro per werkzame Nederlander. Voor een bedrijf met 100 werknemers komt dit neer op een omzetstijging van ruim 95.000 euro per jaar. Dit blijkt uit een rapportage van CapGemini Consulting in opdracht van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Impact
Veel eerder al, in 2011, baarde accountants- en adviesorganisatie PricewaterhouseCoopers opzien met het rapport Prevention pays for everyone: iedere euro die geïnvesteerd wordt in de preventie van zowel roken als overmatig alcoholgebruik en obesitas in combinatie met te weinig lichaamsbeweging, brengt een substantieel rendement voor de samenleving met zich mee. Het onderzoek van PwC drukte voor het eerst uit wat de impact van preventie is op de samenleving als geheel.

Als voorbeeld: stoppen met roken. In welvarende landen is ongeveer 20 procent van de sterfgevallen te wijten aan de gevolgen van roken. Hoewel het aantal rokers in Nederland langzaam afneemt, heeft ons land nog steeds één van de hoogste rokerspercentages van Europa, namelijk 23 %. Alleen in Letland, Griekenland, Hongarije, Frankrijk en Polen zijn meer mensen die dagelijks roken. 

PwC adviseert een combinatie van interventies om mensen aan te sporen te stoppen met roken: een massamediale campagne, begeleiding bij het stoppen, therapie met nicotinevervangers en een prijsverhoging van tabak tussen de 0,25 en 0,50 euro, ofwel: een scenario dat overeenkomt met de zienswijze van de World Health Organisation. Wanneer deze combinatie van interventies gedurende vier jaar beperkt wordt ingezet (dat wil zeggen: met behulp van een kleine mediacampagne en een beperkte inzet van de overige middelen, waarbij een beperkt deel van de doelgroepen wordt bereikt) dan staat daar toch een rendement van circa 70 procent tegenover. Deze winst komt uit baten zoals een hogere gemiddelde arbeidsproductiviteit, een lager gemiddeld ziekteverzuim en een gemiddelde toename in gezonde levensjaren, ook wel Qaly’s (Quality Adjusted Life Years) genoemd. In geval van een intensieve campagne en een intensieve inzet van de overige interventies, loopt het rendement al snel op naar 220 (!) procent. Bij een investering van circa 435 miljoen euro daalt het percentage rokers in ons land naar een niveau waarmee een rendement gemoeid is van circa 960 miljoen euro per jaar. Het hoogste gemiddelde rendement voor de maatschappij wordt overigens behaald wanneer mensen tussen hun 20e en hun 44e stoppen met roken, namelijk circa 12.000 euro per gestopte roker.

 

Aanpak
Nu de bevolking vergrijst en ziektekosten de pan uit dreigen te rijzen, is preventie ineens méér dan een humanitaire missie.
Zeker is: gezondheidsbevorderende maatregelen leveren aantrekkelijke voordelen op. Gezondheidswinst én financieel gewin. Dergelijke maatregelen moeten dus hoger op de prioriteitenlijst komen, ook bij bedrijven.

Hoe pak je dat aan?

Dingen die werkgevers zoal doen om de gezondheid van medewerkers te bevorderen zijn heel divers: ze variëren van persoonlijke ontwikkelplannen, coaching en health-checks tot programma’s en activiteiten om stress te verminderen zoals stoelmassages op de werkplek. Dat blijkt uit een enquête van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Ook blijkt dat grote bedrijven over het algemeen meer doen voor het bevorderen van de gezondheid van de medewerkers dan kleine bedrijven. De sectoren die het hoogst scoren op het gebied van preventieve gezondheidsmaatregelen zijn onderwijs en de gezondheids- en welzijnszorg. Binnen de sector ‘vervoer en opslag’ wordt het minst gedaan om medewerkers gezond te houden.

5 bewezen succesfactoren
Iedere leidinggevende zal beamen: een planmatige, breed gedragen aanpak met visie voor de toekomst is het meest succesvol. De Nederlandse campagne Duurzame Inzetbaarheid laat zien hoe het kan. Ruim 100 bedrijven in Nederland, waaronder AkzoNobel, Heineken, Philips, DAF Nederland, Centreparcs en Unilever, investeerden al in duurzame inzetbaarheid en formuleerden 5 succesfactoren zodat ook andere werkgevers en werknemers er maximaal van kunnen profiteren.

1. Vergroot de betrokkenheid
   Geef medewerkers de ruimte en verantwoordelijkheid om hun vakmanschap uit te oefenen en daarmee een waardevolle bijdrage te leveren. Mensen die echt zin hebben in hun werk, leveren betere prestaties en zijn minder vaak ziek.
   
   
2. Neem gezondheidbevorderende maatregelen
   Maak je medewerkers bewust van het belang van hun gezondheid en stimuleer een gezondere levensstijl. Voorbeelden: faciliteer hen bij sporten, gezond leven en stoppen met roken. Zet een interne website op met allerlei informatie over vitaliteit en gezondheid. Stimuleer via (financiële) maatregelen het gebruik van de fiets; geef als manager zelf het goede voorbeeld; betrek het thuisfront, bijvoorbeeld via een bedrijfssportdag voor het hele gezin. Doe niet aan verzuimmanagement, doe aan gezondheidsmanagement.
   
   
3. Stimuleer persoonlijke ontwikkeling
   Bied werknemers mogelijkheden tot ontwikkeling. Hiermee vergroten zij hun flexibiliteit en aantrekkelijkheid op de arbeidsmarkt en vergroot je het vermogen van je organisatie om in te spelen op veranderingen in de markt.
   
   
4. Zorg voor een goede organisatie
   Faciliteer medewerkers door een goede organisatie van het werk. Leidinggevenden ondersteunen de medewerkers, zodat zij optimaal hun werk kunnen doen. Dit gaat over dienend leiderschap!
   
   
5. Bied periodieke check-up’s aan
   Onderzoek periodiek hoe het ervoor staat met de duurzame inzetbaarheid van je medewerkers. Gebruik de materialen en expertise van het Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid (NPDI) als aanleiding om het gesprek aan te gaan over: de loopbaan: wie ben je, wat wil je, wat kun je, kun je groeien? De ontwikkeling: wil en kun je mee in de ontwikkeling van het bedrijf of de organisatie? Of kun je je beter op een werkplek buiten de organisatie richten? Maak concrete afspraken. Qua gezondheid: geef werknemers periodiek de mogelijkheid gratis deel te nemen aan een gezondheidscheck op vrijwillige en anonieme basis.
   
   

Dat deze aanpak werkt blijkt uit de voorbeeldfuncties van de deelnemende bedrijven. Niet alle cijfers worden openbaar gemaakt, maar de deelnemende Stichting Philadelphia Zorg bijvoorbeeld, heeft met de investering in de gezondheid van medewerkers een daling van het verzuim van 7,5 naar 5 procent gerealiseerd en daarmee in één jaar tijd ruim 5 miljoen euro verdiend. Twintig procent van die opbrengst wordt de komende tijd verder geïnvesteerd in de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. What goes around, comes around!

 ©  Auteur:  Rosaline Ratering McDonald, trainer de trainer Impact training & advies leefstijltraining Een gezonde
leefstijl voor iedereen; initiatiefnemer ANBI stichting Gratis Gezond en auteur diverse boeken gericht
op BRAVO leefstijl, waaronder o.a. Blijf natuurlijk – je bent mooi zoals je bent.